Barwinek pospolity (Vinca minor) to krzewinka występująca dziko w lasach Europy i Azji zachodniej. Ze względu na zbliżoną barwę, stanowisko i wczesny okres kwitnienia bywa mylony z fiołkiem leśnym. Z bliska widać szereg różnic pomiędzy roślinami należącymi do różnych rodzin botanicznych. Barwinek należy do toinowatych (Apocynaceae), fiołek do fiołkowatych (Violaceae). Jak rozpoznać barwinka?
Barwinek pospolity jest jedną z roślin przeniesionych bezpośrednio z natury do ogrodów. Jest łatwy w uprawie ze względu na niewielkie wymagania glebowe i porasta znaczne połacie. W naturze znajdziemy go w lasach liściastych z bogatym runem i zaroślach, na niżu i w niższych położeniach górskich. Jest gatunkiem okrywowym, rosnącym pod koronami drzew, na cmentarzach, w parkach i na skalniakach.
Kiedy kwitnie barwinek pospolity?
Barwinek pospolity należy do gatunków roślin kwitnących już od wczesnej wiosny, prawie tak wcześnie jak ziarnopłon wiosenny lub zawilec gajowy. Podaje się, że kwitnie dziko od kwietnia do maja, a w uprawie od kwietnia do sierpnia. Podane terminy są uzależnione od warunków pogodowych.
Źródło: https://pixabay.com/
Barwinek pospolity – jak wygląda?
Barwinek pospolity (Vinca minor) jest jedynym gatunkiem barwinka występującym w Polsce w stanie dzikim. W pokroju jest niewielką krzewinką, dorastającą do 20 cm.
- Kwiaty: jasnoniebieskie lub jasnofioletowe, na szypułkach, wyrastają z kątów liści. Kielich o pięciu ząbkach, korona składa się z rurki i pięciu płasko rozpostartych łatek. Średnica ok. 2,5 cm;
- Liście: lancetowate, całobrzegie, eliptyczne, ciemnozielone i błyszczące, skórzaste, zimotrwałe;
- Łodygi: pełzające, zakorzeniające się w węzłach;
- Owoce: dwa cylindryczne mieszki;
- Zawiera sok mleczny.
Kwiaty barwinka pospolitego zapylane są przez owady – motyle i pszczoły, a owoce rozprzestrzeniane poprzez mrówki.
Barwinek pospolity – zastosowanie
Barwinek pospolity uprawiany jest jako roślina ozdobna, ponadto znajduje zastosowanie jako roślina lecznicza ze względu na zawartość alkaloidów, kwasu ursolowego, goryczy, leukoantocyjanidyn, flawonoidów, garbników, kwasów organicznych, peptyn i soli mineralnych.
Roślina ta obniża ciśnienie krwi (hypotonicum), stosuje się go w przypadkach krwawień, stanów zapalnych błon śluzowych oraz w leczeniu egzem. Napar ziela stosuje się w zakrzepowym zapaleniu żył, stanach osłabienia oraz niedotlenienia serca i mózgu, zawrotach głowy, uporczywych migrenach, szumie w uszach, nerwicach wegetatywnych, padaczce, chorobach płuc, krwawieniach wewnętrznych i macicznych.
Barwinek pospolity objęty był w Polsce ochroną do 2014 r. Teraz należy do roślin rzadkich i jest zagrożony ze względu na swoje walory dekoracyjne, gdyż często jest wykopywany z naturalnych stanowisk i przenoszony do uprawy.
Spotkanie barwinka w naturze osobom wrażliwym na piękno rodzimej przyrody dostarcza wielu doznań estetycznych.
