Zespół badaczy pod kierownictwem naukowców z Uniwersytetu Londyńskiego (ang. University College London – UCL) przeprowadził badania, które wskazują, że można użyć istniejących satelitów GPS krążących wokół Ziemi do wykrywania nadchodzącego tsunami.
Wraz z narastaniem siły tsunami, zwiększa się fala akustyczna. Zjawisko to skutkuje zmianami w jonosferze, 300 km nad powierzchnią Ziemi, co wpływa na zmniejszenie gęstości elektronów w tym konkretnym obszarze. Zmiany te wystarczają, aby sygnały radiowe wysyłane przez satelity GPS do odbiorników GPS znajdujących się na Ziemi uległy zmianie – przyspieszając bądź opóźniając.
Niszczycielski żywioł
Za największe dotychczas zarejestrowane tsunami uznaje się to z 9 lipca 1958 w Lituya Bay na Alasce. Fala rozprysnęła się na wysokości 524 m i zdarła grunt wraz z roślinnością. Lepsze systemy ostrzeżeń przed tym żywiołem mogą uratować tysiące istnień. Jest to istotny cel, który przyświecał badaczom.
Obecne systemy ostrzegania przed tsunami nie są tak skuteczne, jak być powinny, ponieważ często nie są w stanie dokładnie określić wysokości fali tsunami. W 2011 roku japoński system ostrzegania nie docenił wysokości fali. Ulepszony sygnał ostrzegawczy mógł przyczynić się do uratowania życia i zmniejszenia rozległych zniszczeń, umożliwiając jednocześnie ludziom ucieczkę w wyższe tereny.
Profesor UCL i jeden z autorów artykułu – Serge Guillas
Bazując na danych z trzęsienia ziemi i tsunami w 2011 roku w japońskim Tohoku-Oki, badacze odkryli i opracowali nowy sposób wykrywania spadku gęstości elektronowej na podstawie zmienionych sygnałów GPS. Jednym z wniosków był fakt o możliwości szybszego zawiadamiania ludności cywilnej o zbliżającym się niebezpieczeństwie.
© ResearchGate
Prekursorska metoda dowiodła, że ostrzeżenie o tsunami mogło zostać wydane przynajmniej w ciągu 15 minut od wystąpienia trzęsienia ziemi – czyli co najmniej 10 minut przed pierwszym uderzeniem na wschodnie wybrzeże Japonii. Należy zaznaczyć, że niektóre fale docierają do wybrzeży w czasie krótszym niż 10 minut. Co więcej, metoda ta może być stosowana krajach o rzadszej sieci GPS niż w Japonii. Podczas badania odkryto, że ostrzeżenie mogło zostać wydane przy użyciu danych z zaledwie 5% z 1 200 odbiorników GPS w Japonii.
Źródło: University College London
