Miasta pełne „betonozy” rozpaczliwie potrzebują wody i zieleni. Poprzez rozwój infrastruktury, powstanie uszczelnionych i utwardzonych nawierzchni ulic, chodników i parkingów znika możliwość naturalnego zbierania się wody, co przynosi katastrofalne skutki dla środowiska. Czym jest zielona retencja i dlaczego jest taka ważna?
Samorządy niektórych miast oraz Wody Polskie prowadzą działania mające na celu zarządzanie wodami w całych zlewniach, tak by ograniczać zjawisko suszy i podtopień, czy powodzi oraz wspierać bioróżnorodność wodnych ekosystemów. Już w wielu polskich aglomeracjach można dostrzec pozytywne przykłady stosowania błękitno-zielonej infrastruktury oraz odtwarzania i ochrony miejskich mokradeł.
Co to jest retencja?
Retencja to zdolność gromadzenia wody i przetrzymywania jej przez dłuższy czas. Polega na magazynowaniu wody opadowej na powierzchni ziemi, w gruncie oraz w zbiornikach naturalnych i sztucznych.
Znaczącą rolę w zwiększaniu retencji na obszarach miejskich ma rozwój niebiesko-zielonej infrastruktury. Niebiesko-zielona infrastruktura to rozwiązania oparte na przyrodzie w celu uzyskania korzyści ekonomicznych, gospodarczych i społecznych. Do niebiesko-zielonej infrastruktury zaliczyć można: stawy retencyjne, niecki, zbiorniki, rowy bioretencyjne, rowy infiltracyjne, ogrody deszczowe, zielone przystanki, dachy, fasady i ściany, nawierzchnie przepuszczalne, podłoża strukturalne, tereny zielone i mokradłowe itp.
Po co zielona retencja?
Zielona retencja w miastach ma na celu zatrzymanie wód opadowych w miejscu ich powstawania, czyli na obszarze, na którym wystąpił opad. Celem zielonej retencji jest wsparcie tradycyjnych systemów odprowadzania wód deszczowych oraz ich odciążenie.
Efektem jest zwiększenie powierzchni wsiąkania wody oraz parowania, umożliwienie ponownego wykorzystania wód opadowych np. do podlewania zieleni. To połączenie ekologii z użytecznością i spełnianiem funkcji chroniącej przed podtopieniami oraz powodziami błyskawicznymi, które dobrze się sprawdza.
System służy poprawie jakości życia mieszkańców miast, redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększa odporność miasta na zmianę klimatu, a także wspiera bioróżnorodność.
Zwiększenie retencji w miastach – działania
Działania mające na celu zwiększenie retencji w miastach, podejmowane są m.in. w Miejskich Planach Adaptacji, a finansowanie tych działań odbywa się poprzez Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko, regionalne programy operacyjne oraz dzięki środkom z narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska gospodarki wodnej.
Z dobrodziejstw zielonej retencji korzystają m.in. Warszawa, Gdańsk, Konin, Poznań. Przykładem jest projekt „Szuwar Warszawski”, którego najważniejszym elementem było przywrócenie naturalnego stanu zbiornikom i ciekom wodnym. W jego ramach podjęto działania polegające m.in. na odtwarzaniu strefy naturalnej roślinności w stawach, tworzeniu zastawek zatrzymujących wodę i wypłyceń oraz miejscowego rozbetonowania czy wypłaszczanie skarp zbiorników.
Nowoczesne miasto to zielone miasto
Ważne źródło: https://www.gov.pl/web/wody-polskie/zielona-retencja–wodna-recepta-dla-miast
