Kwiat, korzeń, liść – wszystkie części rośliny mniszka lekarskiego, popularnie nazywanego dmuchawcem, nadają się do wykorzystania w ziołolecznictwie. Tylko jak go nie pomylić ze szkodliwym mleczem zwyczajnym? Na ten temat dyskutują nawet znawcy botaniki. W dzisiejszym artykule spieszymy z pomocą, różnice są znaczne i łatwo widoczne.
Mniszek lekarski (Taraxacum officinale), czyli mniszek pospolity, często (zwyczajowo) nazywany jest mleczem. Należy jednak wiedzieć, że mlecz i mniszek to dwie różne rośliny. Jakie są ich podobieństwa, a jakie różnice?
Mniszek lekarski, źródło: https://pixabay.com/pl/
Mniszek lekarski i trujący mlecz to jedna rodzina botaniczna
Mniszek lekarski i mlecz zwyczajny, inaczej mlecz warzywny (Sonchus oleraceus) łączy wspólna półka w klasyfikacji botanicznej. Mianowicie oba te gatunki należą do rodziny astrowatych (Asteraceae), czyli złożonych (Compositae).
Pewnym podobieństwem mniszka i mlecza jest żółty kwiat, którego budowa najbardziej świadczy o wspólnej taksonomii. U Asteraceae kwiaty są drobne i zebrane w różnej liczbie w kwiatostan zwany koszyczkiem.
Mniszek lekarski i trujący mlecz zwyczajny – zasadnicze różnice w anatomii i nie tylko
Mlecz i mniszek to gatunki popularnych chwastów o długim systemie korzeniowym, lecz różnym pokroju rośliny. Mniszek jest gatunkiem rozłożystym o liściach zebranych w rozetę, natomiast mniszek ma pokrój wydłużony o liściach osadzonych na łodydze na różnych wysokościach.
Mlecz zwyczajny (Sonchus oleraceus); Autorstwa Krzysztof Ziarnek, Kenraiz – Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=121088637
Różnice, które widać od razu w obu roślinach:
- wysokość roślin: mniszek lekarski – 10-15 cm, mlecz zwyczajny – 30-100 cm;
- liście u mniszka tworzą przyziemną rozetę, u mlecza wyrastają na różnych wysokościach, górne siedzące, z rozszerzoną nasadą obejmującą łodygę;
- pędy kwiatostanowe mniszka są nierozgałęzione i gładkie, mlecza rozgałęziają się i są owłosione;
- kwiaty u mniszka wyrastają przeważnie pojedynczo, u mlecza jest ich kilka na jednej roślinie. Koszyczek mniszka lekarskiego jest większy – ma średnicę 3-5 cm, a mlecza mniejszy – 2-2,5 cm.
Dojrzały kwiatostan mniszka lekarskiego przekształca się w kulę, tworząc tzw. dmuchawiec, co nie występuje w przypadku mlecza.
Mlecz pospolity i mniszek lekarski dają się w łatwy sposób odróżnić.
Mniszek lekarski – popularna roślina lecznicza
Zielarze już wyruszyli na zbiory. Wykorzystuje się mniszek zarówno świeży jak i suszony. Roślina ta uznawana jest jako panaceum na wiele chorób.
Mniszek lekarski, źródło: https://pixabay.com/pl/
Wymienia się jego lecznicze właściwości, m.in.:
- w poprawie kondycji kości;
- korzystnie wpływa na wątrobę;
- pomaga w stabilizacji poziomu cukru we krwi;
- leczy zaparcia;
- zapobiega anemii;
- korzystnie wpływa na stan skóry, pomaga w gojeniu ran;
- reguluje gospodarkę hormonalną;
- poprawia odporność;
- może hamować łaknienie;
- ma działanie moczopędne;
- reguluje ciśnienie krwi.
Mniszek lekarski jest też znakomity w kuchni, np. przepyszny w sałatkach.
Czas na zbiory mniszka i korzystanie z naturalnych zasobów zdrowia i piękna.