Piękny, delikatny, subtelny, a…inwazyjny. Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.)! Spotykamy go często, nie znając jego nazwy i tajemnicy. Z pewnością warto poznać niecierpka drobnokwiatowego, chociażby po to, aby mijając roślinę uśmiechnąć się, na wspomnienie nietypowej właściwości. Zatem, czego nie cierpi niecierpek?
Niecierpek drobnokwiatowy to uciekinier z ogrodów botanicznych. W XIX w. opanował tereny niemal całej Europy. Rozpowszechnił się w Polsce i stał się inwazyjny.
Jak wygląda niecierpek drobnokwiatowy?
Niecierpek drobnokwiatowy jest rośliną jednoroczną o wysokości 15-60 cm. Łodygi niecierpka są pojedyncze lub rozgałęzione, nagie. Na nich umiejscowione są skrętolegle jajowate, zaostrzone liście o piłkowanym brzegu.
Kwiaty tej rośliny inwazyjnej są drobne – do 1 cm długości, o kolorze bladożółtym. Kielich posiada prostą ostrogę. Kwiaty niecierpka zebrane są w grono po 4-10 sztuk.
Najciekawszy u niecierpka drobnokwiatowego wydaje się być owoc, którym jest podłużna torebka odwijająca się na 5 zwijających się klap.
Gdzie rośnie niecierpek drobnokwiatowy?
Niecierpek drobnokwiatowy rośnie w lasach liściastych, parkach, cmentarzach, ogrodach, miejscach ruderalnych, a także nasypach kolejowych.
Roślina wybiera stanowiska żyzne, bogate w azot i cieniste.
Niecierpek drobnokwiatowy kwitnie od czerwca do października.
Niecierpek drobnokwiatowy – właściwości lecznicze
Niecierpek drobnokwiatowy, podobnie jak inne gatunki niecierpków jest rośliną stosowaną w fitoterapii. Surowcem jest ziele oraz owoc. Można go zbierać w okresie kwitnienia i owocowania, a należy suszyć w cieniu.
Roślina zawiera bioaktywne wiązki fenolowe, saponiny i polisacharydy, a także żywice i olejki eteryczne. Przed ekstrakcją owoce z nasionami należy rozetrzeć w moździerzu. Cenne właściwości lecznicze ma olej z nasion niecierpka.
Najbardziej znane działanie prozdrowotne niecierpka drobnokwiatowego to:
- przeciwzapalne;
- oczyszczające i antyseptyczne;
- pomagające w leczeniu zmian trądzikowych;
- regulujące przemianę materii;
- moczopędne;
- wspomagające włosy – pomocne w leczeniu łysienia;
- przeciwrozkurczowe;
- ochronnie na wątrobę;
- wzmaga wydzielanie żółci;
- wspomaga regenerację skóry.
Co ciekawe, liście niecierpka drobnokwiatowego po ugotowaniu są jadalne, jednak nie zaleca się spożywania dużych ilości ze względu na mogące w nich występować szczawiany wapnia.
Czego nie cierpi niecierpek drobnokwiatowy?
Niecierpek drobnokwiatowy jest niezwykle ciekawą rośliną dzięki sposobowi rozsiewania nasion. Czego nie cierpi niecierpek? – Nie cierpi dotyku!
Przy dotyku podłużna torebka niecierpka drobnokwiatowego rozpada się na 5 zwijających się „języczków” – klap, a nasiona rośliny wystrzeliwane są niczym z procy. To coś, co naprawdę warto zaobserwować.
Oczywiście nie polecamy rozsiewania gatunków roślin inwazyjnych, ale jeden eksperyment z wystrzałem nasion niecierpka drobnokwiatowego niecierpiącego dotyku to pouczający eksperyment naukowy dający wiele radości.
