Na państwa UE przypada 73% międzynarodowego obrotu żywymi zwierzętami, a kluczową rolę odgrywają tu Holandia, Niemcy, Belgia i Polska. Zwłaszcza długie trasy przewozu mają negatywny wpływ na dobrostan zwierząt. W zeszłym tygodniu odbyło się spotkanie dotyczące projektu nowego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu.
Warunki, na jakie narażone są zwierzęta podczas transportu, bardzo często powodują ich ogromne cierpienie, a nawet śmierć. Dlatego o poprawę dobrostanu transportowanych zwierząt od lat walczą m.in. wolontariusze organizacji pozarządowych i osoby prywatne. Jakie zmiany w transporcie zwierząt przewidują nowe przepisy?
Uczestnicy spotkania w sprawie nowego projektu rozporządzenia
W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele organizacji i związków branżowych rolników oraz związków hodowców zwierząt, które zgłosiły swoje uwagi do tego projektu w trakcie konsultacji publicznych przeprowadzonych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi po udostępnieniu projektu rozporządzenia przez Komisję Europejską.
Omawiane tematy
W trakcie spotkania urzędnicy ministerstwa informowali o postępie prac nad projektem rozporządzenia prowadzonych na forum Grupy Roboczej ds. Zwierząt i Zagadnień Weterynaryjnych (Dobrostan Zwierząt) w Brukseli. Natomiast przedstawiciele branży przedstawili swoje najważniejsze postulaty. Branża podkreślała zagrożenia związane z ewentualnym wejściem w życie projektowanych przepisów, które w znaczący sposób mogą wpływać na opłacalność chowu i hodowli zwierząt gospodarskich – podało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Minister Czerniak podkreślił, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi prace nad tym rozporządzeniem traktuje priorytetowo, z uwagi na znaczenie jakie ma transport zwierząt dla produkcji zwierzęcej w Polsce.
Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej
Komisja Europejska 7 grudnia 2023 r. przedstawiła projekt nowego rozporządzenia dot. dobrostanu zwierząt podczas transportu. Stanowi on częściową realizację zobowiązania Komisji do przeprowadzenia przeglądu prawodawstwa Unii Europejskiej w zakresie dobrostanu zwierząt.
Najważniejsze zmiany w projekcie
Najważniejsze zmiany względem obowiązującego rozporządzenia nr 1/2005 obejmują:
- ograniczony czas transportu i więcej przerw na odpoczynek;
- zwiększenie dostępnej przestrzeni – określono minimalną przestrzeń, jaka musi być dostępna dla transportowanego zwierzęcia, w zależności od wagi i gatunku;
- poprawę warunków wywozu zwierząt poza UE – wniosek zawiera szereg nowych wymogów mających zapewnić, że nowe przepisy UE będą skutecznie stosowane również w przypadku wywozu zwierząt, aż do miejsca przeznaczenia w państwie spoza UE;
- określenie dopuszczalnych temperatur podczas transportu – wniosek przewiduje ochronę zwierząt przed ekstremalnymi temperaturami (zarówno wysokimi, jak i niskimi). Wprowadzono specjalne przepisy dotyczące zwierząt wrażliwych, takich jak zwierzęta w ciąży, kury nioski po zakończeniu cyklu produkcyjnego i cielęta nieodsadzone od matki;
- maksymalne wykorzystanie narzędzi cyfrowych, w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych i ułatwienia egzekwowania przepisów transportowych.
Stowarzyszenie Otwarte Klatki ocenia proponowaną nowelizację przepisów
Proponowana nowelizacja przepisów stwarza iluzję dobrej zmiany, a tak naprawdę nie wykorzystano potencjału tej zmiany dla wprowadzenia przepisów, które faktycznie mogłyby zmniejszyć skalę cierpienia zwierząt związanego z ich transportem mówi Angelika Kimbort, radczyni prawna ze Stowarzyszenia Otwarte Klatki.
Pozytywnie oceniamy przepisy zwiększające dostępną powierzchnię. Jest to istotny element dobrostanu zwierząt mający wpływ m.in. na temperaturę w środku transportu i możliwość zajęcia naturalnej pozycji ciała oraz położenia się. Należy jednak uzupełnić przepisy w zakresie określenia dostępnej powierzchni w przypadku np. zwierząt ciężarnych i posiadających długie rogi dodaje Angelika Klimbort.
Radczyni prawna ze Stowarzyszenia Otwarte Klatki zwraca także uwagę na to, że transport zwierząt wyłącznie w porze nocnej może doprowadzić do znacznego ograniczenia liczby kontroli transportów zwierząt ze strony właściwych organów, a więc do pogorszenia warunków transportu. Pojazdy służące do przewozu zwierząt powinny być klimatyzowane i monitorowane.
Aktualna wiedza o biologicznych i psychologicznych potrzebach zwierząt, powinna już teraz skłaniać nas do maksymalnego ograniczenia transportu żywych zwierząt i przejścia na handel tuszami, zwłaszcza poza terytorium UE. Wpłynęłoby to pozytywnie także na ograniczenie kosztów środowiskowych, związanych z transportem długodystansowym podkreśla Angelika Klimbort kończąc ocenę proponowanej nowelizacji przepisów.
