Zmiany klimatu to jedno z najważniejszych wyzwań XXI wieku. Jednym ze sposobów ograniczenia negatywnego wpływu działalności człowieka na środowisko są dieta wegańska, wegetariańska lub reduktariańska. W jaki sposób oddziałujemy na klimat jedząc mięso? Czym skutkuje dieta wegańska tylko jednej osoby?
Spożycie mięsa w Polsce wyraźnie zwiększa się od lat. Według danych GUS w 2005 r. wynosiło 66,8 kg na jednego mieszkańca, w 2010 r. było to 69,9 kg, w 2015 – 70,9, a w 2020 już 72,9, a w 2021 było to aż 73,8 kg. Jak wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie fundacji Compassion in World Farming w chwili obecnej Polska znalazła się na 3. miejscu w Unii Europejskiej i na 4. w Europie pod względem najwyższego spożycia mięsa. Naukowcy alarmują, że powinniśmy ograniczyć konsumpcję mięsa i nabiału, aby zapobiec pogłębianiu się kryzysu klimatycznego.
Jak konsumpcja mięsa wpływa na klimat?
Z całą pewnością można potwierdzić negatywny wpływ konsumpcji mięsa na klimat. W porównaniu z innymi rodzajami żywności produkcja mięsa odpowiada za znaczącą emisję gazów cieplarnianych. Dlatego jest jednym z czynników przyczyniających się do zmian klimatu. Według zaprezentowanego przez Fundację im. Heinricha Bölla w Warszawie oraz Instytut na rzecz Ekorozwoju „Atlasu Mięsa 2022” emisje z chowu zwierząt stanowią globalnie około 57% emisji gazów cieplarnianych w sektorze spożywczym, mimo że zwierzęta hodowlane dostarczają zaledwie 18% kalorii i 37% białka dla światowej populacji ludzi. Poziom emisji gazów cieplarnianych związanych z chowem zwierząt to ok. 15% emisji globalnych. Przyjmuje się, że globalna produkcja mięsa generuje więcej CO2 niż transport samochodowy, lotniczy, kolejowy i wodny razem wzięte.
W produkcji zwierzęcej dużym problemem dla środowiska jest produkcja metanu, który ma znacznie większy niż CO2 wpływ na ocieplenie klimatu. Hodowle zwierząt odpowiadają za 44% światowej emisji metanu. Jej źródłami są głównie procesy trawienne hodowlanych przeżuwaczy oraz rozkład odchodów i moczu wszystkich hodowlanych zwierząt. Do produkcji pasz potrzebne są nawozy, a z nimi związana jest produkcja tlenku azotu, emitowanego przy przechowywaniu i rozpylaniu nawozów azotowych. Tlenek azotu ma aż 265 razy wyższy potencjał dla efektu szklarniowego niż CO2.
Szkodliwa produkcja dwutlenku węgla ma także związek z wylesianiem terenów przeznaczonych na produkcję pasz dla zwierząt gospodarskich. Dwutlenek węgla w hodowli zwierząt pochodzi również z energochłonnej produkcji nawozów i środków ochrony roślin oraz transportu zwierząt, często na duże odległości. W największym stopniu za emisję gazów cieplarnianych odpowiada produkcja wołowiny i mleka krowiego (odpowiednio za 41% i 19% emisji całego sektora). Mięso wieprzowe i mięso drobiowe oraz jaja przyczyniają się odpowiednio do 9% i 8% emisji.
Czy dieta jednej osoby ma wpływ na ratunek klimatu?
Całkowita suma emisji gazów cieplarnianych wywołanych bezpośrednio lub pośrednio przez daną osobę, organizację, wydarzenie lub produkt to ślad węglowy. Wyeliminowanie z diety produktów odzwierzęcych może zmniejszyć ślad węglowy każdego z nas nawet o 73%. Organizacja ProVeg Polska-ProVeg International podaje, ile jedna osoba może zaoszczędzić, rezygnując lub ograniczając spożycie produktów pochodzenia zwierzęcego przez 30 dni. Są to na przykładzie diety wegańskiej:
- zwierzęta – ±6 szt.;
- CO2 – 62 kg lub przejechanie około 520 km samochodem;
- woda – 39 000 litrów;
- zużycie gruntów – 80 m2.
Ograniczenie spożycia mięsa i nabiału już przez jedną osobę może w znaczny sposób zminimalizować zgubny wpływ hodowli przemysłowej zwierząt na klimat.
