Czy Zielony Ład niszczy polskie i europejskie rolnictwo?

Protest rolników pod Poznaniem
fot. Piotr Smyk / archiwum prywatne.

Ogólnopolski strajk generalny rolników trwa nieprzerwanie od 9 lutego. Protestujący sprzeciwiają się bezcłowemu importowi produktów rolnych z Ukrainy, a także szkodliwym – ich zdaniem – założeniom Europejskiego Zielonego Ładu, realizowanego w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. Podobne protesty przeciwko niektórym rozwiązaniom Zielonego Ładu odbywają się także we Francji, Niemczech, Belgii, Rumunii i innych państwach UE. Wśród najbardziej radykalnych haseł strajkujących są te o celowym niszczeniu europejskiego rolnictwa. Ile w tym prawdy?

Jaki jest cel Zielonego Ładu?

Zgodnie z oficjalnym przekazem, Europejski Zielony Ład to plan przekształcenia UE w nowoczesną, zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarkę. Pomóc ma w tym doprowadzenie do klimatycznej neutralności przed 2050 rokiem.

W sposobach, na osiągnięcie takiego celu, wielu rolników widzi jednak zagrożenie dla swoich gospodarstw oraz bezpieczeństwa żywnościowego kraju i całej wspólnoty. Słusznie wskazują, że np. wymóg ugorowania lub ograniczenia w stosowaniu pestycydów – zmiany, z których Komisja Europejska czasowo się wycofała – zmniejszą ich zdolności produkcyjne, a tym samym wytwarzanej żywności będzie mniej.

Na problem należy jednak spojrzeć z szerszej perspektywy. Wymagania wobec rolników oraz nakładane na nich ograniczenia mają racjonalne uzasadnienie, którym bynajmniej nie jest rzekome dążenie do zlikwidowania rolnictwa w UE. Chodzi przede wszystkim o ochronę klimatu oraz bioróżnorodności, bez której nasze bezpieczeństwo żywnościowe również będzie poważnie zagrożone.

Inaczej mówiąc, całkowita rezygnacja z Zielonego Ładu byłaby dla rolników chwilową ulgą, jednak w dłuższej perspektywie czasu czynniki m.in. klimatyczne będą coraz bardziej negatywnie wpływać na produkcję rolną, aż w końcu ją uniemożliwią. Właśnie dlatego powstrzymanie zmian klimatycznych powinno być priorytetem, nawet kosztem nieco mniejszej produkcji. Jednocześnie należałoby jednak zadbać o to, by ta mniejsza produkcja była dla rolnika opłacalna.

Zielony Ład może przynieść rozwiązanie problemów rolnictwa, wynikających z wieloletnich zaniedbań oraz nowych czynników, przede wszystkim konsekwencji wojny w Ukrainie czy zmian klimatycznych. Potrzeba jednak lepszej polityki informacyjnej i dialogu z rolnikami, aby mieli większą świadomość konieczności pewnych zmian prośrodowiskowych oraz wpływ na kształtowanie się Wspólnej Polityki Rolnej. Inaczej będą dalej postrzegać Zielony Ład jedynie jako opresyjny system biurokratyczny.

IMG 1039 | ekoetos.pl

To nie Zielony Ład zagraża europejskiemu rolnictwu?

Różni eksperci, m.in. ci skupieni w Koalicji Klimatycznej – porozumieniu organizacji pozarządowych zaangażowanych w kwestię ochrony klimatu – uważają, że kierunek Europejskiego Zielonego Ładu jest dobry zarówno dla środowiska, jak i konsumentów czy samych rolników. Prawdziwego zagrożenia dopatrują się gdzie indziej: w rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego.

Uprzemysłowienie rolnictwa powoduje, że podmiotów zajmujących się produkcją rolną jest coraz mniej, a bogacą się, kosztem pozostałych, głównie te największe. Dużym koncernom z masową produkcją opłaca się sprzedaż po niskich cenach, co z kolei pozwala utrzymać niskie stawki w skupach żywności. Tracą na tym oczywiście gospodarstwa z mniejszą produkcją.

Eksperci wskazują także, że uprzemysłowione rolnictwo nie jest dobre dla środowiska. Odpowiada ono za około 30% emisji gazów cieplarnianych oraz 70% wylesienia. Prowadzi także do degradacji gleby, zanieczyszczenia środowiska sztucznymi nawozami i pestycydami oraz nadmiernego zużycia wody słodkiej.

Wydaje się zatem, że Zielony Ład powinien ograniczać przede wszystkim takie przedsiębiorstwa. Z kolei wprowadzenie cen regulowanych w skupach żywności pomogłoby zwiększyć opłacalność produkcji w małych i średnich gospodarstwach, choć należałoby jeszcze opracować mechanizm, który ochroni konsumentów przed znacznym wzrostem cen produktów spożywczych.

W każdym razie odrzucenie polityki klimatycznej Unii Europejskiej, w tym Zielonego Ładu, z pewnością nie leży w długotrwałym interesie rolników.

Autor: Paweł Pałasz

Autor zdjęć: Piotr Smyk

Google News

Bądź na bieżąco. Obserwuj nas w Google News!

Komentarze

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Czy Zielony Ład niszczy polskie i europejskie rolnictwo? | ekoetos.pl