Lnica pospolita (Linaria vulgaris) o nazwie ludowej pantofelki Matki Boskiej jest także nazywana dziką lwią paszczą. To pospolity krajowy gatunek rośliny wyróżniającej się delikatną urodą i właściwościami stosowanymi w ziołolecznictwie. Warto poznać ją bliżej i dowiedzieć się co ma wspólnego z barwieniem krochmalu.
Chociaż można by przypuszczać, że lnica pospolita może mieć powiązania z lnem, okazuje się, że nic bardziej mylnego. Lnica pospolita jest byliną należącą do rodziny babkowatych (Plantaginaceae), a len zwyczajny należy do rodziny lnowatych (Linaceae), więc próżno doszukiwać się między nimi bliskiego pokrewieństwa botanicznego. Może tajemnica tkwi gdzieś indziej?
Jak wygląda lnica pospolita?
Lnica pospolita jest podobna do ogrodowej lwiej paszczy. Ma koronę jasnożółtą z pomarańczową gardzielą i ostrogą – prostą lub słabo zgiętą. Gardziel korony jest całkowicie zamknięta przez uwypukloną do góry wargę dolną. Kwiaty lnicy zebrane są w gęste szczytowe grono.
Łodygi lnicy pospolitej mają wysokość 20-60 cm i są zazwyczaj nierozgałęzione, gęsto pokryte siedzącymi, długolancetowatymi, niebieskozielonymi liśćmi o długości 3-8 cm. Liście rośliny ułożone są na łodydze skrętolegle.
Lnica pospolita kwitnie od czerwca do września.
Gdzie rośnie lnica pospolita?
Siedliskiem lnicy pospolitej są rowy, drogi polne, rumowiska i kamieniołomy. Spotkamy ją na łąkach i pastwiskach. Zdarza się, że zachwaszcza uprawy.
Roślina preferuje miejsca słoneczne. Rośnie na stanowiskach zarówno suchych, jak i wilgotnych.
Lnica pospolita bywa uprawiana jako roślina ozdobna.
Co lnica pospolita ma wspólnego z lnem?
Nazwa rośliny wywodzi się ze średniowiecznego zwyczaju, według którego do krochmalu lnianego dodawano odwaru z lnicy. Zabieg ten miał na celu uzyskanie pożądanego w ówczesnych czasach zabarwienia o żółtym odcieniu.
Czy lnica pospolita jest trująca?
Lnica pospolita zawiera substancje trujące, tj. linaryna i peganina. Szczególnie trujący alkaloid to peganina.Substancje działają na układ nerwowy, pokarmowy i krwionośny.
Lnica jest trująca dla zwierząt domowych, szczególnie koni. Zwierzęta te jednak nie zjadają jej na pastwiskach.
Na co pomaga lnica pospolita?
Lnica pospolita ma bardzo długą historię w ziołolecznictwie, szczególnie medycyny ludowej Europy, zwłaszcza wschodu. Jest cenną rośliną leczniczą.
Polecana jest na:
- likwidowanie refluksu,
- usuwanie brzydkiego zapachu z ust,
- zapobieganie miażdżycy,
- działa przeciwkrwotocznie,
- hemoroidy,
- żółtaczkę,
- choroby dróg moczowych,
- niedrożność oddechową.
Jest zielem o właściwościach łagodnie przeczyszczających, koi podrażnienia skórne i błon śluzowych.
Z ziela lnicy robi się napary i odwary. Aby zrobić susz, należy ściąć pęd z kwiatami i liśćmi i suszyć tak jak każde inne ziele.
Warto potrafić rozpoznać lnicę pospolitą podczas spaceru i przez chwilę przyjrzeć się jej urodzie oraz pomyśleć o dawnych czasach zabarwiania krochmalu.
