Segregacja odpadów to jeden z najprostszych sposobów, by realnie zadbać o środowisko. Dzięki niej możliwe jest ponowne wykorzystanie surowców i ograniczenie ilości śmieci trafiających na składowiska. Mimo że system segregacji jest obecny w całym kraju, wiele osób wciąż popełnia błędy. Warto więc przypomnieć sobie podstawowe zasady.
System segregacji odpadów opiera się na pięciu podstawowych pojemnikach, które różnią się kolorem. Osobno zbierane są metale i tworzywa sztuczne, papier, szkło, odpady biodegradowalne oraz zmieszane.
Co wrzucać do jakiego pojemnika?
Do żółtego pojemnika wrzucamy plastikowe opakowania po produktach spożywczych, puszki aluminiowe, metalowe nakrętki, opakowania po kosmetykach i wielomateriałowe.
Do niebieskiego pojemnika należy wrzucać czysty i suchy papier: karton, katalogi, ulotki, gazety, papier szkolny i biurowy.
Zielony pojemnik jest przeznaczony na słoiki i szklane butelki po napojach czy żywności, również te po olejach roślinnych i alkoholu. Niektóre gminy wprowadzają osobne pojemniki na szkło bezbarwne (biały) i kolorowe (zielony).
Brązowy pojemnik jest przeznaczony na odpady biodegradowalne (BIO). Trafiają tu resztki warzyw i owoców, liście, gałęzie, skoszona trawa czy trociny.
Z kolei czarny pojemnik to miejsce dla wszystkich odpadów, które nie można poddać recyklingowi (z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych).
Dodatkowo, w gminnych Punktach Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) można bezpłatnie oddać m.in. odpady tekstylne oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Od 1 października w Polsce obowiązuje system kaucyjny. Przy zakupie napoju w oznaczonym opakowaniu doliczana jest kaucja – 50 groszy za butelki plastikowe do 3 litrów i puszki do 1 litra oraz 1 złoty za butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra.
Co to są odpady specjalne?
Odpady specjalne to takie rodzaje odpadów, które ze względu na swoje właściwości wymagają szczególnego sposobu postępowania. Mogą one stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi lub środowiska, dlatego ich zbiórka, transport i utylizacja muszą odbywać się według specjalnych zasad.
Do odpadów specjalnych zaliczamy m.in. odpady medyczne (np. igły, strzykawki, przeterminowane leki), chemikalia, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, a także odpady wielkogabarytowe. Każdy z tych rodzajów odpadów wymaga odpowiedniego przetwarzania lub przekazania do specjalistycznych punktów zbiórki, które zapewniają ich bezpieczne unieszkodliwienie.
Czy e-papieros to elektrośmieci?
Zużyte e-papierosy, także jednorazowe, powinny być traktowane jak elektroodpady ze względu na zawarte w nich baterie i inne potencjalnie szkodliwe elementy. Najbezpieczniej oddać je do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) lub specjalnych pojemników na elektrośmieci. Wiele sklepów oferujących e-papierosy przyjmuje również zużyte urządzenia, szczególnie przy zakupie nowych.

Jakie są najczęstsze błędy w segregacji odpadów?
Najczęstsze pomyłki w segregacji odpadów wynikają głównie z niewiedzy. Wiele ludzi nie zdaje sobie sprawy, że opakowań nie trzeba myć, wystarczy je dokładnie opróżnić. Mycie zużywa dużo wody, a materiały i tak zostaną oczyszczone podczas recyklingu.
Błędy w segregacji dotyczą też szkła. Do pojemnika na szkło wrzucamy tylko szklane butelki i słoiki (bez zakrętek i wieczek). Szklanki, kieliszki czy naczynia żaroodporne trafiają do odpadów zmieszanych. Nie trzeba zdejmować papierowych naklejek ani myć szkła, ponieważ w sortowni zostaną one usunięte. Natomiast plastikowe lub foliowe etykiety na słoikach należy zdjąć.
Do którego pojemnika wrzucić karton po soku czy mleku?
Częstą gafą jest wyrzucanie opakowań wielomateriałowych, takich jak kartony po mleku czy sokach, do pojemnika na papier. Powinny one trafiać do pojemnika na metale i tworzywa sztuczne, ponieważ oprócz papieru zawierają folię i aluminium. W przypadku odpadów składających się z różnych materiałów warto je rozdzielić, jeśli jest to możliwe, np. oddzielając aluminiowe wieczko od plastikowego kubeczka.
Podobny problem dotyczy mięsa i kości trafiających do odpadów BIO. Do pojemnika BIO trafiają głównie resztki roślinne. Natomiast resztki przetworzonego jedzenia i kości należy wyrzucać do odpadów zmieszanych.

Niepoprawne jest wyrzucanie wszystkich odpadów w plastikowych workach. Odpady biodegradowalne powinny trafiać do pojemnika luzem lub w papierowej torbie, jeśli przepisy gminy na to pozwalają. Podobnie szkło i papier należy wyrzucać luzem.
Odpady, które sprawiają problem – czyli gdzie wyrzucić torebkę z herbatą?
Niepozorna torebka po herbacie może sprawiać trudności przy segregacji. Właściwym miejscem dla niej jest pojemnik na odpady zmieszane, ponieważ papier połączony z tworzywem nie nadaje się do recyklingu. Podobnie postępujemy ze szczoteczką do zębów, która również powinna trafić do pojemnika na odpady zmieszane (czarny).
Czy paragony można wyrzucać do papieru? Mimo iż wyglądają jak zwykły papier, jest to tzw. papier termiczny, który nie podlega recyklingowi. Jego właściwym miejscem jest pojemnik na odpady zmieszane. Do papieru nie wrzucamy też papieru zabrudzonego, tłustego, ani artykułów higienicznych. Wrzucamy je do czarnego pojemnika.
A co z ziemią po kwiatach? Choć zaliczana do materiałów biodegradowalnych, nie powinna trafiać do pojemnika na odpady BIO. Zwykle zawiera kamyki, korę, żwir i chemikalia, których nie da się oddzielić. Należy ją wyrzucać do pojemnika na odpady zmieszane.

Kolejnym nieoczywistym odpadem, który trafi do czarnego pojemnika jest korek po winie. Chociaż jest wykonany z naturalnego materiału, w standardowych warunkach nie nadaje się do recyklingu ani efektywnego kompostowania. Po kontakcie z winem i innymi napojami korek zawiera resztki substancji, które mogą utrudniać kompostowanie. Dodatkowo korki często mają w sobie elementy syntetyczne lub są pokryte specjalnymi środkami konserwującymi.
Znajomość zasad segregacji odpadów jest niezbędna, ale wymaga nieco czasu i uwagi. W przypadku wątpliwości najlepiej skontaktować się z osobą odpowiedzialną za politykę segregacji odpadów w urzędzie miasta lub gminy. Tam można uzyskać szczegółowe informacje, m.in. jak prawidłowo organizować wywóz odpadów wielkogabarytowych. Warto też zaopatrzyć się w odpowiednie pojemniki i kosze do segregacji, aby ułatwić codzienne dbanie o środowisko.
Dodatkowo pomocne mogą być aplikacje i strony internetowe, które pozwalają szybko sprawdzić, do którego pojemnika należy wyrzucić konkretny rodzaj śmieci. Dzięki nim segregacja staje się prostsza i bardziej intuicyjna, a ryzyko popełnienia błędu – minimalne.
Źródło: