Złotoborowik wysmukły (Aureoboletus projectellus), znany również jako borowik amerykański, to gatunek pochodzący z Ameryki Północnej. Szybko rozprzestrzenia się w Europie. Do tej pory występował w Polsce jedynie na terenach nadmorskich, jednak w ostatnim czasie coraz więcej tych grzybów pojawia się w innych częściach kraju. Czy borowik amerykański zagraża polskiej przyrodzie? Jak rozpoznać i gdzie można spotkać ten gatunek?
Czy borowik amerykański zagraża polskim lasom?
Borowik amerykański pojawił się w Europie w latach 80. XX w. Po raz pierwszy tego grzyba zaobserwowano na Litwie, skąd zaczął migrować na zachód i północ. Jest gatunkiem ekspansywnym – bardzo szybko się rozprzestrzenia.
Borowik amerykański występuje w Polsce od około 2011–2014 roku. Obecnie gatunek ten można spotkać niemal w każdym regionie. Obficie występuje na obszarze od Suwałk do Łeby. Dotarł nawet do Śląska i Gór Świętokrzyskich. Borowik amerykański niedawno został zaobserwowany także w okolicach Puszczy Białowieskiej.
Leśnicy ostrzegają, że borowik amerykański może stanowić poważne zagrożenie dla lokalnych ekosystemów. Zwykle występuje bardzo licznie na danym terenie, co sprawia, że wypiera rodzime gatunki (zagraża przede wszystkim borowikowi szlachetnemu). Może to przyczynić się do osłabienia lokalnej bioróżnorodności, a tym zaburzyć równowagę w polskich ekosystemach leśnych.
Borowik amerykański – charakterystyka gatunku
Borowik amerykański należy do rodziny borowikowatych. W 2021 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów uregulowała polską nazwę tego gatunku – złotoborowik wysmukły (Aureoboletus projectellus).
Borowika amerykańskiego trudno go pomylić z innymi grzybami. Jednak, gdy ktoś ma wątpliwości co do zebranego gatunku, należy skorzystać z atlasu z grzybów lub z porad ekspertów. Jak rozpoznać borowika amerykańskiego? Gdzie można spotkać tego grzyba?
Jak rozpoznać borowika amerykańskiego?
Złotoborowik wysmukły wyróżnia się charakterystycznym wyglądem. Posiada wypukły kapelusz w kolorze brązowym lub złocistym, z widoczną „falbanką” na krawędzi. Trzon tego borowika jest długi oraz smukły. Ma zwykle żółtą barwę i jest silnie bruzdowany, co znacznie ułatwia identyfikację. Biały miąższ nie zmienia barwy po przekrojeniu, co odróżnia ten gatunek od wielu innych borowików.
Owocniki złotoborowika wysmukłego pojawiają się od czerwca aż do późnej jesieni, co czyni go wyjątkowo atrakcyjnym dla osób zbierających grzyby.
Gdzie rośnie borowik amerykański?
Borowik amerykański najczęściej występuje w lasach iglastych oraz mieszanych. Grzyba tego można spotkać w otoczeniu sosny zwyczajnej oraz kosodrzewiny, ponieważ przede wszystkim z tymi gatunkami tworzy mikoryzę. Umożliwiło to ekspansje tego gatunku na tereny piaszczyste (wydmy oraz wrzosowiska) oraz zrębowe. Złotoborowika wysmukłego spotyka się go zarówno na nizinach, jak i w górach.
Borowik amerykański rośnie często w dużych grupach, co ułatwia zbiory. Zwykle złotoborowika nie trzeba długo szukać – w niektórych miejscach tworzy całe łany.
Czy borowik amerykański jest jadalny?
Borowik amerykański jest grzybem jadalnym. Jednak grzybiarze mają podzielone zdania co do walorów smakowych złotoborowika. Niektórzy chwalą zastosowanie tego gatunku w kuchni, podczas gdy inni uważają, że ma drewnianą konsystencję, przez co nie nadaje się do jedzenia. Przez niektórych nazywany jest wręcz chwastem.
Złotoborowik wysmukły ma delikatny, lekko kwaskowaty smak. Można te grzyby wykorzystywać podobnie jak klasyczne prawdziwki, mimo że jest mniej aromatyczny. Nadaje się jako dodatek do sosów czy zup oraz do suszenia czy marynowania.
