21 maja obchodzimy Europejski Dzień Obszarów Natura 2000. To najmłodsza i jednocześnie najskuteczniejsza forma ochrony przyrody w całej Unii Europejskiej, która działa od 1992 roku.
Program Natura 2000 został powołany na mocy dwóch aktów prawnych o fundamentalnym znaczeniu dla ochrony różnorodności biologicznej w Europie: Dyrektywy Ptasiej i Dyrektywy Siedliskowej. W skład chronionej sieci wchodzi ponad 27 tysięcy obszarów o łącznej powierzchni wynoszącej około 1 150 000 km2.
W Polsce program Natura 2000 jest realizowany od momentu wstąpienia do Unii Europejskiej, czyli od 2004 roku. 999 dotychczas wyznaczonych obszarów w naszym kraju zajmuje w sumie 20% terytorium lądowego i około 25% powierzchni polskiej części Morza Bałtyckiego, co stawia Polskę na drugim miejscu wśród krajów UE pod względem powierzchni obszarów objętych tą formą ochrony przyrody.
CO WARTO WIEDZIEĆ O PROGRAMIE NATURA 2000?
Program Natura 2000 to jednolita i jedyna w swoim rodzaju forma ochrony przyrody występująca we wszystkich 27 krajach UE. Głównym celem programu jest ochrona zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków fauny i flory.
Natura 2000 chroni siedliska przyrodnicze charakterystyczne dla dziewięciu regionów biogeograficznych. W Polsce występują dwa z nich: region kontynentalny, który obejmuje 96% powierzchni Polski, oraz o region alpejski, zlokalizowany w pozostałej części kraju.
Zauważalne już korzyści dla środowiska przyrodniczego wynikające z unijnej inicjatywy to przede wszystkim rosnąca populacja gatunków ptaków, m.in. bielików, żurawi, kaczek, gęsi i kormoranów oraz polepszająca się kondycja środowiska, szczególnie stanu czystości wód.
KORZYŚCI NIE TYLKO PRZYRODNICZE
Program Natura 2000 to szansa nie tylko dla środowiska, ale też i liczne korzyści dla człowieka. Na obszarach Natura 2000 jest dopuszczona działalność nie tylko leśna, łowiecka i rybacka, ale także gospodarcza. Ze względu na unikalne walory przyrodnicze, na tych obszarach rozwija się intensywnie turystyka, co jest równoznaczne z większym zarobkiem dla rolników czy gmin.
Natura 2000 to także okazja dla jednostek samorządowych na zdobycie dofinansowania na realizację projektów i programów poprawiających stan infrastruktury, np. kanalizacji, dróg czy ścieżek rowerowych, a także programów edukacyjnych i szkoleniowych. Sieć obszarów objętych programem podlega tylko jednej fundamentalnej zasadzie: żadna działalność człowieka nie może wpływać destrukcyjnie na gatunki i siedliska.
Instytucją zarządzającą obszarami Natura 2000 w Polsce jest Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.
Źródło: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
