Jeże to zwierzęta mile widziane przez ogrodników i właścicieli posesji, ponieważ są bardzo pożyteczne. Obserwacje tych ssaków przysparzają wiele radości. Oprócz tego, jeż jest gatunkiem podlegającym częściowej ochronie. Dlatego stwarzając w ogrodzie odpowiednie warunki, mamy okazję przyczynić się do utrzymania, a nawet wzrostu populacji tego niezwykłego gatunku. Zatem jak stworzyć przestrzeń, w której jeże będą chętnie przebywały?
Dlaczego warto stworzyć ogród przyjazny jeżom?
Nie każdy wie, że w Polsce występują dwa gatunki jeży: jeż wschodni (Erinaceus concolor) i jeż europejski, zwany też zachodnim (E. Europaeus). Pierwszy zamieszkuje obszar niemal całej Polski, drugi teren, którego wschodnia granica zasięgu przebiega przez Śląsk, Ziemię Lubuską oraz Pomorze Szczecińskie. Środowiskiem życia jeży są lasy z bogatym poszyciem, zarośla, tereny podmiejskie, a nawet miejskie, parki i ogrody.
Głównym powodem stworzenia ogrodu przyjaznego jeżom jest ich dieta, składająca się w 70% z owadów i innych bezkręgowców. Ssaki te zjadają zarówno imago, jak i larwy. Zdarza się, że jedzą drobne gryzonie, jaja ptaków, żaby i ropuchy, a nawet jadowite węże. Jeże są uznawane za ogrodowych sanitariuszy, ponieważ są padlinożercami i oczyszczają parki i ogrody z drobnych martwych zwierząt.
Jeże są mile widziane w ogrodach, ponieważ są sprzymierzeńcami człowieka w walce ze szkodnikami upraw. Mogą pomóc w zmniejszeniu populacji np. turkucia podjadka oraz innych gatunków owadów, a także dżdżownic i ślimaków.
Jak stworzyć ogród przyjazny jeżom?
Jeże nie wymagają przestrzeni zaaranżowanej specjalnie dla nich. Właściwie, im nasza ingerencja w naturę jest mniejsza, tym lepiej dla jeży. Miejsca, w których chętnie przebywają te ssaki mają przypominać naturalne siedliska. Dobrze, jeśli będą składały się z piętrowej roślinności: drzew krzewów i obfitego, wysokiego i gęstego podszycia.
Aby jeże chętnie zamieszkały w ogrodzie:
- możesz wydzielić kawałek ogrodu o małej ingerencji w naturalną przestrzeń;
- ogranicz lub zrezygnuj z używania pestycydów;
- zadbaj o to, by jeże miały jak wejść i wyjść z ogrodu – zwierzęta te nie przejdą przez szczelne ogrodzenia i podmurówki. W sprzedaży dostępne są specjalne jeżoprzejścia do zamontowania w parkanach;
- ogranicz koszenie trawnika, a jeśli to robisz, to rób to ostrożnie;
- zadbaj o to, by psy nie płoszyły jeży;
- pozostaw stertę niezgrabionych liści, stos suchej trawy, nieco opadłych gałęzi lub wolnostojącą pryzmę kompostownika – jeże będą miały gdzie szukać pożywienia i z czego wybudować gniazdo;
- zadbaj o ogrodzenie oczek wodnych, aby zapewnić jeżom bezpieczeństwo;
- latem wystawiaj płytkie naczynia z wodą. Przy wysokich temperaturach powietrza ssaki te nie mają możliwości napicia się z kałuży, czy naturalnych miejsc z wodą, które przeważnie wysychają;
- możesz kupić specjalny domek dla jeży – zapewni jeżom kryjówkę potrzebną do zimowej hibernacji, a także bezpieczne miejsce do bytowania i rozmnażania.
Ogród przyjazny jeżom to obustronne korzyści. Oprócz pomocy w zwalczaniu szkodników roślin, nieocenione są obserwacje tych zwierząt i płynąca z nich radość dla dorosłych oraz dzieci. To także wpływ na zwiększenie tak cennej bioróżnorodności i ochrona gatunku.
Stwórz ogród przyjazny jeżom!
Autor: Hanna Krugiełka
