Wraz z postępującą urbanizacją zwierzęta zbliżają się coraz bliżej zabudowań. Niestety zdarza się, że stają się oni niechcianymi sąsiadami, którzy przynoszą straty w naszej okolicy. Zamiast pałać niechęcią do dzikich zwierząt, dowiedz się jak uzupełnić w czasie odpowiednie dokumenty i ciesz się odszkodowaniem.
Kolejne drogi, blokowiska oraz domy coraz głębiej wchodzą w siedliska życia dzikich zwierząt, zabierając im dom i tereny do żerowania. Postępująca fragmentacja środowiska powoduje coraz częstsze spotkania ludzi ze zwierzętami. Dla niektórych jest to niesamowite doświadczenie bliskiego obcowania z naturą, w innych jednak wzbudza niepokój. Zwierzęta szukając łatwego źródła pokarmu, mogą powodować szkody w uprawach lub żywym inwentarzu.
Kto odpowiada za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta?
Za szkody wyrządzane przez dzikie zwierzęta odpowiada Skarb Państwa lub dzierżawca/zarządca obwodu łowieckiego. Wszystko jednak zależy, o jakim zwierzęciu mówimy. Istotne jest więc ustalenie gatunku, który wyrządził szkodę, zanim przejdziemy do wypisywania wniosku.
Gdzie się zgłosić ze szkodą wyrządzoną przez zwierzęta?
- Do koła łowieckiego/zarządu obwodu łowieckiego lub urzędu marszałkowskiego, jeśli szkodę wyrządziły: dziki, jelenie, sarny lub daniele (zwierzęta łowne).
- Do urzędu marszałkowskiego lub Lasów Państwowych, jeśli szkodę wyrządził łoś (zwierzę łowne objęte ochroną).
- Do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, w przypadku ptaków (żurawie, gęsi, łabędzie).
- Do RDOŚ lub Dyrektora Parku Narodowego, gdy szkodę wyrządziły: niedźwiedzie, wilki, rysie, żubry, bobry (zwierzęta objęte ochroną gatunkową).
- Do zarządcy dróg lub koła łowieckiego, jeśli doszło do wypadku drogowego z udziałem zwierząt, bez znaku ostrzegającego.

Wniosek należy wysłać w formie pisemnej, elektronicznej lub telefonicznie (w przypadku szkody wyrządzonej przez wilki w zwierzętach).
W razie wątpliwości co do znalezienia właściwego koła łowieckiego, należy zadzwonić do Zarządu Okręgu PZŁ, urzędu gminy lub Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
Kiedy zgłosić wniosek o odszkodowanie?
Przestrzeganie terminów w sprawie odszkodowań związanych ze szkodą wyrządzoną przez dzikie zwierzęta jest bardzo ważna. Wniosek najlepiej wysłać jak najszybciej!
Oto obowiązujące terminy od zauważenia szkody:
- 3 dni -> szkody w uprawach, płodach, czy sadach.
- 3 dni -> szkody wyrządzone przez dziki na pastwiskach i polach.
- 2 dni -> szkody wyrządzone przez zwierzęta chronione w inwentarzu.
- 7 dni -> szkody w pasiekach i na stawach rybnych.
- 7 dni (najpóźniej 14 dni przed zbiorem) -> szkody w plonach na użytkach zielonych.
Należy pamiętać, że wniosek wysłany po terminie pozostaje bez rozpoznania.

Co powinien zawierać wniosek o odszkodowanie?
Wniosek o odszkodowanie za szkody spowodowane przez dzikie zwierzęta powinien zawierać:
- Dane podstawowe: imię, nazwisko/nazwę, adres, nr telefonu.
- Datę powstania/stwierdzenia szkody
- Miejsce wystąpienia szkody, numer działki i jej powierzchnię i dokumenty własności działki.
- Rodzaj uprawy lub płodu rolnego.
- Dokumentację hodowlaną/oświadczenie o własności zwierząt.
- Pełnomocnictwa i oświadczenia.
Po przyjęciu wniosku o odszkodowanie, w ciągu 7 dni miejsce zdarzenia odwiedzi komisja w sprawie oględzin. Wtedy dochodzi do oszacowania strat i sumy odszkodowania. Po zaakceptowaniu protokołu ostatecznego szacowania szkody, w ciągu 30 dni powinno dojść do wypłaty odszkodowania.
Należy jednak pamiętać o warunkach, które dyskwalifikują od uzyskania odszkodowania. Są to: szkoda poniżej 100 kg żyta na hektar, niesprzątnięte uprawy w ciągu 14 dni po zbiorach, położenie stogów i kopców w pobliżu lasu, niezabezpieczenie zwierząt ogrodzeniem lub urządzeniem łowieckim, zaniedbanie agrotechniki.

Jakie są realne szkody wyrządzane przez dzikie zwierzęta?
Według danych publikowanych przez Rocznik Statystyczny Leśnictwa obserwujemy spadek wypłacanych odszkodowań z tytułu szkody wyrządzonej przez dzikie zwierzęta.
„Dla przykładu w poszczególnych łowieckich latach gospodarczych dzierżawcy i zarządcy obwodów łowieckich wypłacili za straty wyrządzone przez określone gatunki zwierząt łownych w uprawach i płodach rolnych odpowiednio 2015/16 – 73 510, 8 tys. zł odszkodowań, w 2020/21 – 105 445,8 tys. zł. , w 2022/23 – 112 321 tys. zł oraz 2023/24 – 86 915,7 tys. zł. Tak więc publikowane dane nie potwierdzają wzrostu wypłaconych odszkodowań, a tym samym szkód w uprawach i płodach rolnych” – wypowiada się Mikołaj Dorożała dla portalu farmer.pl.
Odszkodowania za szkody wyrządzone przez zwierzęta chronione przysługują każdemu, kto w odpowiedni sposób złoży wniosek. Pamiętajmy o tej możliwości, gdy sąsiedzi z lasu postanowią skorzystać z naszych dóbr. Nie zapominajmy, że to my wkroczyliśmy w ich dom, zabierając cenne fragmenty ich ekosystemu.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/klimat/-co-zrobic-gdy-dzikie-zwierzeta-wyrzadza-szkode—praktyczny-przewodnik












