Badacze podczas prac porównawczych nad lasami powstałymi na pogórniczych hałdach oraz tych ulokowanych w naturalnym środowisku odkryli niezwykłą zależność dotyczącą wewnętrznego ekosystemu.
Polscy naukowcy pod kierunkiem dr Gabrieli Woźniak z Uniwersytetu Śląskiego podzielili się swoimi ostatnimi odkryciami w Forest Ecology and Management. Podczas prac odkryli, iż poddana procesom przyrodniczym hałda pogórnicza staje się obiektem z wysokim czynnikiem tzw. nowości biologicznej. Okazuje się, że wskaźnik ten jest trzydziestokrotnie wyższy niż w lasach poza terenami pogórniczymi.
Czym jest nowość biologiczna?
Prace zespołu polskich naukowców polegały na porównaniu roślinności lasów powstałych na hałdach węgla kamiennego z lasami rosnącymi w naturalnych warunkach. Najciekawsze odkrycie naukowców dotyczyło wskaźnika nowości biologicznej.
Jest on współczynnikiem pozwalającym określić różnice w cechach poszczególnych roślin, długości wzajemnego funkcjonowania oraz jak wiele z nich powstało z nowych, nieobecnych wcześniej na danym terenie gatunków. Wskaźnik ten dodatkowo służy do wykrycia różnic pomiędzy roślinami w sposobach zdobywania niezbędnych zasobów, takich jak woda. Wskaźnik nowości biologicznej jest coraz większy, jeśli obce gatunki silniej różnią się od rodzimych.
Podczas badań naukowcy odkryli, że w lasach położonych na hałdach węgla kamiennego współczynnik ten jest aż trzydziestokrotnie większy niż w znajdujących się w naturalnym środowisku. Krótko mówiąc, oznacza to, iż roślinność w lasach na terenach pogórniczych wyróżnia się wyjątkowym, własnym ekosystemem.
Odkrycie o istotnym znaczeniu ekologicznym
Dr Marcin K. Dyderski z Instytutu Dendrologii PAN powiedział PAP, że lasy o tak wysokim wskaźniku nowości biologicznej cechują się przede wszystkim sztucznością względem pozostałych, a więc mniejszą różnorodnością przyrodniczą oraz występowaniem gatunków leśnych o niewielkiej możliwości przemieszczania się. Oznacza to, iż poszerzanie się ekosystemu z lasów powstałych na hałdach jest bardzo powolny. Stwierdził jednak, że pomimo tego jest to bardzo pozytywne zjawisko. Sprawia ono, że w perspektywie długofalowej drzewa stają się bardziej zróżnicowane, a mikrosiedliska mogą stawać się potencjalnymi miejscami gniazdowania ptaków.
Badacz dodatkowo stwierdził, że odkrycie będzie mieć duże, pozytywne znaczenie w przyszłości. Pomoże ono m.in. podczas rewitalizacji krajobrazów poprzemysłowych. Odkryte ekosystemy mogą przysłużyć się np. czystemu powietrzu w okolicy lub odbudowie mikroklimatu po szkodliwemu działaniu ludzi.
Źródło: Nauka w Polsce
