Ziarnopłon wiosenny złoci się przepięknie w pozimowych przestrzeniach, gdy drzewa i krzewy są jeszcze pozbawione liści oraz kwitnie niewiele roślin. Nie bez powodu nazywany jest jaskrem wiosennym. Niewątpliwy urok ziarnopłonu skłonił ludzi do uprawy go w ogrodach. Jak rozpoznać ziarnopłon wśród innych witających wiosnę roślin?
Ziarnopłon wiosenny (Ranunculus ficaria, Ficaria verna) tworzy skupiska przypominające małe klomby. Stanowi to ciekawy widok, zwłaszcza w lasach łęgowych, lasach mieszanych, czy wilgotnych parkach, w których występuje. Można go spotkać także na łąkach i pastwiskach lub ogrodach, gdzie pierwotnie był chwastem.
Kiedy kwitnie ziarnopłon wiosenny?
Ziarnopłon wiosenny należy do gatunków roślin kwitnących wczesną wiosną. Podaje się, że kwitnie od marca do maja. Nazywany jest też przez botaników jaskrem wiosennym. Na porę kwitnienia, jak rozwoju wszystkich roślin, mają wpływ warunki atmosferyczne. Dlatego podanych w literaturze okresów kwitnienia nie można uznawać jako ścisłe. Przy sprzyjającej pogodzie ziarnopłon wiosenny zakwita już w lutym.
Ziarnopłon wiosenny – jak wygląda?
Ziarnopłon wiosenny (Ficaria verena) jest rośliną zielną należącą do bylin o wysokości do 20 cm z podziemnymi bulwkami korzeniowymi i podnoszącymi się pędami ukorzeniającymi się w węzłach.
- Kwiaty: żółte, kielich 3-działkowy, korona 6-12 płatkowa, płatki błyszczące wielkości 20-30 mm;
- Liście: okrągławosercowate, nagie i połyskujące, dolne długoogonkowe, nieznacznie karbowane, górne – na krótkich ogonkach wyraźnie karbowane;
- Łodygi: pojedyncze lub rozgałęzione, o długości 3-20 cm. Płożą się lub podnoszą;
- Owoce: niełupki z mięsistymi wyrostkami;
- Korzenie: początkowo z pędu wyrastają cienkie, białe korzenie przybyszowe, kolejne, liczne korzenie wykształcają się jako bulwy korzeniowe tępo zakończone, o maczugowatym kształcie. Osiągają od 5 do 100 mm długości;
- W kątach dolnych liści występują bulwki, dzięki którym roślina może rozmnażać się wegetatywnie.
Kwiaty zapylane są przez owady, a owoce rozprzestrzeniane poprzez mrówki.
Fot. Kobierzec z ziarnopłonów wiosennych
Źródło: https://pixabay.com/pl/
Czy ziarnopłon jest jadalny?
Ziarnopłon wiosenny jest rośliną trującą, gdyż zawiera m.in. glikozyd – ranunkulinę, a także saponiny trójterpenowe i olejki eteryczne. Ranunkulina silnie odziaływuje na skórę i błony śluzowe. Roślina jest najbardziej toksyczna w czasie kwitnienia i dojrzewania owoców.
Ziarnopłon wiosenny jest bogaty w kwas askorbinowy – witaminę C, dlatego kiedyś był jadany na przednówku jako jej uzupełnienie. Wykorzystywano go także w leczeniu szkorbutu, jako środek anyseptyczny i hamujący krwawienie.
W przypadku kontaktu ze skórą dojść może do podrażnienia i zaczerwienienia, odczuwania bólu, a nawet powstania wrzodów, pęcherzy i objawów stanu zapalnego. Należy szczególnie uważać na kontakt rośliny ze spojówkami.
Piękna pogoda sprzyja wycieczkom i spacerom. Warto spojrzeć, czy gdzieś nie złocą się ziarnopłony wiosenne. Nietrudno będzie je spotkać, ponieważ są to rośliny pospolite w naszym kraju. Warto wiedzieć, że są miernikiem gleb bogatych w składniki pokarmowe. Rosną w półcieniu i umiarkowanym świetle.
