Martwe ryby znów pojawiają się w Kanale Gliwickim. Według informacji podawanych przez Greenpeace, Ministerstwo Infrastruktury odmówiło podjęcia działań, które doprowadziłyby do ograniczenia zrzutów zasolonych ścieków do Odry i Wisły przez przemysł górniczy, o co wnioskowały fundacje Frank Bold i Greenpeace. Zarzucają ministerstwu uciekanie od odpowiedzialności, a Donaldowi Tuskowi złamanie obietnicy wyborczej w sprawie ochrony polskich rzek. Ministerstwo klimatu odpowiada – Odra ma najbardziej rozbudowany monitoring ze wszystkich rzek Polski.
– Rozproszenie odpowiedzialności za zarządzanie rzekami pomiędzy resortami infrastruktury i klimatu i środowiska nie pomaga w ich ochronie. Jedną z obietnic nowego rządu było podjęcie zdecydowanych działań na rzecz ochrony polskich rzek i doprowadzenie do ich renaturyzacji. Mimo tego rząd Donalda Tuska podąża ścieżką wydeptaną przez Prawo i Sprawiedliwość, którą negatywnie oceniło ⅔ Polek i Polaków. Przez pół roku od przejęcia władzy w kwestii ochrony Odry rząd nie zrobił nic, co mogłoby zminimalizować ryzyko kolejnej katastrofy w tej rzece – powiedziała Marta Gregorczyk z Greenpeace Polska.
– Od początku braliśmy sobie do serca sytuację na Odrze. Przychodząc do ministerstwa założyliśmy, że nie dopuścimy do podobnej katastrofy jak ta z 2022 roku i nie będziemy ukrywać naszych działań przed społeczeństwem – mówiła Minister Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska.
Minister infrastruktury uznał wniosek o przegląd pozwoleń na zrzut ścieków kopalnianych za bezzasadny, bo jego zdaniem przeglądy są już wykonywane. Organizacje ekologiczne określają je z kolei mianem fasadowych – informuje Grenpeace Polska.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podało: Czuwamy nad stanem Odry wielotorowo. Usprawniliśmy zarządzanie Odrą i włączyliśmy w ten proces wszystkie zainteresowane strony np. 28 marca 2024 roku odbyło się pierwsze posiedzenie Międzyresortowego Zespołu ds. Odry z udziałem przedstawicieli Polskiego Związku Wędkarskiego i organizacji pozarządowych. Jednocześnie na polecenie MKiŚ, IMGW pracuje nad dynamicznym modelem hydrologicznym, który umożliwi prognozowanie jakości wód rzeki Odry i zapobiegnie kumulacji zanieczyszczeń w rzece.
– Kopalnie wylewają solankę do polskich rzek w świetle prawa i żadna instytucja nie chce nawet sprawdzić, czy nie należałoby im ograniczyć pozwoleń na zrzuty ścieków. Minister infrastruktury twierdzi, że odpowiednie przeglądy są już prowadzone. Pomija przy tym fakt, że ograniczają się one jedynie do sprawdzenia, czy dany zakład wykonuje pozwolenie – a przypomnijmy, że pozwolenia dla kopalń nie wprowadzają w zasadzie żadnych ograniczeń zrzutów solanki. Na papierze wszystko wygląda dobrze, a w praktyce ryby wciąż umierają – powiedziała Maria Włoskowicz, prawniczka z Frank Bold.
MKiŚ wyjaśnia: Zintensyfikowaliśmy też działania Zespołu Zarządzania Kryzysowego MKiŚ – spotkania ZZK MKiŚ, mając świadomość jak ważne jest wdrożenie działań systemowych, a nie jedynie kryzysowych. Spotkania zespołu odbywają się co tydzień z udziałem przedstawicieli wojewodów odrzańskich (tj.: zachodniopomorskiego, lubuskiego, śląskiego, dolnośląskiego oraz opolskiego), oraz innych resortów (Infrastruktury i Przemysłu). Dodatkowo Instytut Rybactwa Śródlądowego – PIB w połowie kwietnia br. uruchomił 30 sond automatycznych.
Dane z nich są sukcesywnie udostępniane Głównemu Inspektoratowi Ochrony Środowiska i publikowane na stronie: pomiary.gios.gov.pl oraz na portalu: www.gov.pl/web/odra.
Greenpeace twierdzi, że nowy rząd wciąż nie podjął żadnych kroków, żeby zapobiegać kolejnym katastrofom w Odrze.
Resort Klimatu komunikuje, że GIOŚ prowadzi też rozbudowany monitoring interwencyjny, w ramach którego obok podstawowych parametrów wody analizuje m.in. zawartość związków azotu i fosforu, sprawdza też liczebność komórek „złotej algi” (w litrze wody). Na tej podstawie wydawane są ostrzeżenia i alerty.
Wysoka temperatura powietrza sprawiła, że złota alga ponownie zakwitła i doprowadziła do śmierci tysięcy ryb w Kanale Gliwickim. Co dalej?
Źródła:
Marta Grzegorczyk, Grenpeace Polska: „W sprawie Odry rząd Tuska idzie ścieżką PiS”;
Ministerstwo Klimatu i Środowiska https://www.gov.pl/web/klimat/dzialania-w-sprawie-odry.
