Żołna zwyczajna zachwyca wyglądem szczęśliwców, którym uda się ją spotkać. Ponieważ około 90% jej diety stanowią pszczoły, nazywana jest pszczołojadem. Niezwykłą ciekawostkę stanowią miejsca gniazdowania. Kiedy żołny przylatują do Polski? Czy możemy już ich wypatrywać?
Na naszym portalu pisaliśmy o niezwykłych, kolorowych ptakach. Pojawiły się artykuły takie jak: „Dlaczego grubodziób ma gruby dziób?”, czy „Czeczotka — ptak ubrany w czapkę”. Teraz nadeszła kolej na przystrojoną w szeroką gamę kolorów natury, niezwykłą żołnę.
Jak wygląda ptak żołna?
Żołna zwyczajna, inaczej żołna pospolita (Merops apiaster) jest średniej wielkości ptakiem wędrownym, zaliczanym do rodziny żołn (Meropidae). Dymorfizm płciowy pszczołojadów jest słabo zaznaczony.
Żołnę wyróżnia intensywne, charakterystyczne ubarwienie oraz smukła sylwetka. Głowa ptaka ma białe czoło i charakterystyczną czarną pręgę przy oku, natomiast jej wierzch i kark są rdzawobrązowe. Gardło żołny ma kolor żółtawy, oddzielony czarną przepaską od błękitnego spodu. Barki, grzbiet i kuper są złotooliwkowe, a u samic grzbiet jest złotooliwkowy i pozostałe barwy nieco mniej kontrastowe. Skrzydła ptaka są koloru błękitno-zielonego, a pokrywy skrzydłowe i lotki drugorzędowe brązowe. Ogon żołny jest oliwkowozielony. Żołna posiada charakterystyczny, długi i lekko zgięty w dół dziób.
Źródło: https://pixabay.com/
Młode żołny różnią się od starszych osobników kolorem grzbietu, który jest u nich zielonkawy.
Średnie wymiary to:
- długość ciała – ok. 23-25 cm;
- rozpiętość skrzydeł – ok. 43-48 cm.
Masa ciała żołn wynosi 45-55 g.
Kiedy przylatują żołny
Żołny są ptakami zimującymi w Afryce, na południu od Sahary i sporadycznie na południu Indii i w Sri Lance. Do Polski przylatują na lęgi. Okres ich bytności w naszym kraju wynosi zaledwie trzy miesiące, ponieważ pojawiają się u nas w maju, a odlatują już w sierpniu.
Gdzie można spotkać żołny w Polsce?
W Polsce żołny są objęte ścisłą ochroną gatunkową i wymagają ochrony czynnej. W latach 80. XX wieku liczebność krajowej populacji szacowano na zaledwie 10–30 par. Od lat 90. obserwuje się ekspansję gatunku. Według Monitoringu Żołny w latach 2020–2022 liczebność wynosiła co najmniej 1000–1700 par.
Najwcześniejsze wzmianki o żołnach w Polsce mówią o ich bytności pod Oławą i Nidzicą. Kolejne o stanowiskach lęgowych w południowo-wschodniej Polsce. Teraz spotkamy ją także na Dolnym Śląsku, a najliczniejsza populacja występuje na Kielecczyźnie. Na obserwację żołn możemy udać się do województw: małopolskiego, wielkopolskiego, mazowieckiego i lubuskiego.
Żołna – ptak w norze
Żołna zwyczajna zamieszkuje wysokie, piaszczyste, naturalne i sztuczne urwiska i skarpy. To właśnie w nich drąży długie do 2 m nory, w których się gnieździ. Ptak ten jest kolonijny, dlatego w pobliżu mieści się więcej nor.
Pszczołojad wyprowadza tylko jeden lęg w roku. Zazwyczaj w połowie czerwca składa 5-6 jaj.
Według przewidywań naukowców, w związku z ocieplającym się klimatem, ilość żołn w Polsce będzie rosła.
