Bóbr – inżynier środowiska. Jak zmienia krajobraz?

bóbr
Bóbr europejski (Castor fiber) (Fot. Pixabay)

Bobry są niezastąpionymi inżynierami środowiska. Przyczyniają się znacznie do zwiększenia bioróżnorodności. Bez wątpienia wywierają ogromny wpływ na warunki życia dla wielu gatunków roślin i zwierząt, także zagrożonych. To dzięki bobrom powstają oazy dzikiej przyrody.

    Powrót bobra to jeden z większych sukcesów ochrony przyrody w XX wieku. Przywrócony do rzek zaczął ponownie budować tamy, ścinać drzewa czy kopać nory. Bóbr potrafi przystosować środowisko do własnych potrzeb. W związku z tym często zachodzi konflikt między bobrami a człowiekiem. Obecnie coraz więcej osób dostrzega środowiskotwórczą rolę bobrów. Działalność tego gatunku sprzyja m.in. przywracaniu korzystnych stosunków wodnych czy zwiększaniu się bioróżnorodności. Na czym polega inżynierska działalność bobrów?

    Bóbr – inżynier środowiska

    Funkcjonowanie bobra w środowisku sprawia, że przekształcony zostaje krajobraz. Bobry na płytkich ciekach budują tamy. Takie budowle są jednym z najbardziej widocznych i charakterystycznych efektów inżynierskiej działalności bobrów wpływającym na renaturalizację. Dzięki takim tamom zostaje spiętrzona woda, która umożliwia ukrycie wejść do żeremi lub nor, czyli siedlisk bobra. Tamy są bardzo trwałe. W wyniku spiętrzenia wody następuje cofanie się wody i jej zatrzymywanie. W ten sposób powstaje zbiornik wodny zwany „stawem bobrowym”. Taki staw może zajmować powierzchnie nawet kilku hektarów. Bobry powiększają swoje tamy, zwiększając tym samym powierzchnię zbiornika.

    Szacuje się, że bobry w Polsce gromadzą ponad 200 milionów metrów sześciennych wody! Dodatkowo, co najmniej drugie tyle, znajduje się w gruncie przylegającym do rozlewisk, w którym bytują bobry. Istotnie wpływa to na gospodarkę wodną wielu dorzeczy oraz zapobiega suszom i powodziom.

    Bóbr
    Drzewo zgryzione przez bobra Fot. Pixabay

    Dzięki działalności bobrów woda w stawach zostaje oczyszczona z wszelkich zanieczyszczeń. Zmianie ulega skład chemiczny wody, poziom uwodnienia gleb, a w konsekwencji skład gatunkowy fauny glebowej. Rozlewiska bobrowe stają się naturalnymi oczyszczalniami wody. Różne zanieczyszczenia wody ulegają w nich różnym przemianom fizykochemicznym. Na skutek działalności mikroorganizmów w stawach bobrowych wychwytywane są metale ciężkie. Bobry pływając oraz kopiąc w mule, powodują mieszanie się wody i w ten sposób uaktywniają procesy biochemiczne. Woda stawów bobrowych jest zatem czysta i klarowna.

    Renaturalizacja ekosystemów wodnych dokonywana przez bobry oraz tworzenie się, dzięki nim, terenów bagiennych sprzyjają zwiększaniu się bioróżnorodności. Zmiany szaty roślinnej wpływają na wzbogacenie bazy żerowej dla wielu gatunków zwierząt. Niektóre gatunki ptaków mogą wykorzystywać siedliska stworzone przez bobry jako miejsca lęgowe, inne zaś jako miejsca gniazdowania w czasie migracji. Stawy bobrowe są chętnie zasiedlane przez bociany czarne, czaple siwe, żurawie i różne gatunki kaczek. Ryby, w szczególności z rodziny łososiowatych, często znajdują schronienie dla młodego narybku w starych norach bobrów. Obecność ryb oraz fakt, że stawy bobrowe nie zamarzają do dna, sprzyja odtwarzaniu populacji wydry europejskiej. Dodatkowo, dzięki podniesionemu poziomowi wody tworzą się bagna oraz łąki podmokłe, co stanowi siedliska dla m.in. piżmaków, norek, saren, łosi, jeleni oraz dzików. Sprzyja to także zwiększaniu się populacji wielu gatunków płazów, gadów czy drobnych ssaków.

    Co zagraża bobrom?

    Bobrom przede wszystkim zagraża niszczenie przez człowieka terenów bagiennych, podmokłych, które stanowią dla nich miejsce do życia. Kolejnym ważnym zagrożeniem jest zmieniający się klimat. Pustynnienie obszarów oraz okresy bardzo długiej suszy sprawiają, że bobry tracą swoje siedliska.

    Źródło: Andrzej Czech „Krajowy plan ochrony gatunku. Bóbr europejski”, 2007 r.

    Google News

    Bądź na bieżąco. Obserwuj nas w Google News!

    Komentarze

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

    Wesprzyj nas!

    Dołącz do społeczności ekoetos.pl i wspieraj naszą misję! Dzięki Twojemu wsparciu będziemy mogli tworzyć jeszcze więcej wartościowych treści i rozwijać nowe funkcjonalności portalu. Dziękujemy!
    Postaw nam kawę na buycoffee.to

    Bądź na bieżąco!

    Nie lubisz spamu? Świetnie! My gramy czysto. Cenimy Twój czas i nie zasypiemy Cię nieistotnymi wiadomościami.
    Zapisz się do newslettera i bądź krok przed innymi!
    Bóbr - inżynier środowiska. Jak zmienia krajobraz? | ekoetos.pl