Woda daje jedzenie i życie, zapewnia pracę, ale i rozrywkę, a dodatkowo umożliwia przemieszczanie i rozwój. Dzięki morzom i oceanom odkrywano świat, za ich pomocą powstały legendy i mity napędzające chęć poznania oraz zdobywania. Nic więc dziwnego, że oceany zyskały swoje święto.
Światowy Dzień Oceanów to coroczne, międzynarodowe święto celebrowane 8 czerwca. Jego początki sięgają 1992 roku, kiedy w trakcie Szczytu Ziemi zaproponowano ten koncept. Oficjalnie Światowy Dzień Oceanów został zatwierdzony przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) 16 lat później.
Celem święta jest propagowanie wiedzy na temat oceanów, uświadamianie o ważności morskich ekosystemów oraz wskazywanie niebezpieczeństw związanych z ludzką działalnością, która może zagrozić wodom świata.
ILE ZNACZY OCEAN?
Na naszej planecie znajduje się pięć oceanów, aczkolwiek możemy się spotkać również z wyrażeniem „wszechocean”, który w swej definicji scala całość wód morskich na Ziemi, a obejmują one 70% powierzchni naszego globu. Wody oceaniczne wytwarzają większość naszego tlenu, również odgrywają istotną rolę jako oczyszczacz powietrza.
Oceany oferują wielu rodzinom pracę, dzięki której mogą się utrzymać. Pierwszą myślą jest rybołówstwo, ale… wyobraźmy sobie surrealistyczną wizję, w której żaden statek nie może przepłynąć oceanu. Praktycznie niemożliwe, ale gdyby tak się stało, ile moglibyśmy stracić?
WYŁAWIANE DO SKUTKU
Kilkaset milionów ludzi utrzymuje się z rybołówstwa – stanowi ono bardzo ważną gałąź gospodarki. Jednakże ostatnie 4 dekady były trudne dla oceanicznej bioróżnorodności, gdyż w tym czasie wielkość morskich populacji zmalała niemal o połowę. Ponad 30% rybich ławic jest przełowionych, a to znacząco utrudnia ich obudowę.
Ryby i owoce morza stanowią źródło białka dla ponad 3 mld ludzi na całym świecie i są niezbędnym składnikiem pokarmowym wielu zwierząt, takich jak pingwiny. Odpowiedzialne rybołówstwo jest jednym z szerzej poruszanych tematów ONZ. „Życie pod wodą” to jeden z 17 celów zrównoważonego rozwoju, które organizacja zamierza osiągnąć do 2050 roku.
Światowy Dzień Oceanów to moment, w którym szczególnie przypomina się o celebrowaniu morskich darów, niemniej jednak ochronę wód i jej mieszkańców powinnyśmy mieć na uwadze przez cały rok.
(NIE)CICHY ZABÓJCA
Szacuje się, że morza i oceany są zamieszkiwane przez 100 mln gatunków. Każdego roku do ziemskich wód trafia nawet 12 mln ton plastiku. Organizacja Narodów Zjednoczonych wskazuje, że przez plastikowe śmieci porzucone w oceanach ginie ponad milion morskich ptaków i sto tysięcy morskich ssaków… każdego roku. Święto, takie jak Światowy Dzień Oceanów, pomaga zrozumieć ten problem i uświadomić jego skalę.
Plastik w wodzie to również zagrożenie dla człowieka. Mikrocząsteczki tego sztucznego tworzywa dostają się do naszych organizmów i mogą trafić nawet do naszej krwi. Dzieje się tak ponieważ spożywamy ryby, które połknęły plastik oraz pijemy wodę, w której znajdują się mikrocząsteczki plastiku.
Co roku możemy nieświadomie spożyć 250 gramów tego (już niecichego) zabójcy. Wystarczy rozejrzeć się po plażach, po wyłowionych stworzeniach z żołądkami wypełnionymi plastikiem i po ptakach, które zamiast ryb niosą w dziobach poliestrowy skrawek materiału.
ZATOCZONE KOŁA
Tales twierdził, że z wody powstał świat – z tej pramaterii miało wyłonić się wszystko, co istnieje. Niewątpliwe bez wody bylibyśmy straceni, a mimo to wciąż narażamy oceany i wszystko, co w nich żyje. Być może 8 czerwca warto zatoczyć koło i uznać, że filozoficzne gdybania mają w sobie więcej niż ziarno prawdy.
Jednocześnie, kończąc miłym akcentem, zachęcamy do odwiedzenia tematycznych parków oceanicznych, które z okazji Światowego Dnia Oceanów zazwyczaj przygotowują specjalne pokazy, konkursy i dodatkowe informacje odnoście morskiego życia.
