Jesienią z Polski do ciepłych krajów odlatuje wiele ptaków takich jak bociany, żurawie czy dzikie gęsi. Z tęsknotą patrzymy wówczas na niebo i odlatujące ptaki w kluczach. Jednakże przyroda nie znosi pustki i migracja odbywa się także w naszą stronę, do Polski. To, że dla jednych ptaków jesienno-zimowe warunki w Polsce są niesprzyjające, nie oznacza, że dla innych nasz kraj w tym czasie nie jest dobrym miejscem na przezimowanie. To jakich gości możemy się spodziewać jesienią i zimą? Oto niektórzy z nich.
Pierwszym z bohaterów tego artykułu jest jemiołuszka – niewielki ptak osiągający około 18 cm długości o rozpiętości skrzydeł do 36 cm. Waży około 50 gramów, czyli tyle ile kurze jajko. To, co wyróżnia jemiołuszkę to charakterystyczny czubek na głowie, jej ubarwienie to głównie brąz oraz kolor popielatoszary. Okolice oka i podgardle ptaki te mają natomiast czarny. Jemiołuszka posiada także charakterystyczny czarny ogon z żółtym końcem.
Jemiołuszka występuje na północy Europy, Azji i Ameryki Północnej. Po okresie lęgowym odbywa migracje na południe i zachód od terenów lęgowych. W Europie zimuje przeważnie w centralnej części kontynentu. Występuje głównie w lasach iglastych. Latem żywi się owadami, a jej przysmakiem są komary. W miesiącach jesienno-zimowych podstawą jej diety są owoce jarzębu, jemioły, głogu, a nawet jabłka czy winogrona. Podlega ochronie.
Gil to ptak, którego kojarzymy z obrazków w książkach dla przedszkolaków. To także jeden z tych ptaków, które chętnie odwiedzają nasze karmniki. Dorasta do 16 cm długości, jego rozpiętość skrzydeł wynosi do 30 cm, waży około 40 g.
Gil jest wyjątkowo ubarwiony – ma charakterystyczny czerwony brzuch. Czubek głowy, ogon i skrzydła posiada czarne. Grzbiet tego niewielkiego ptaka jest natomiast popielatoszary. Na skrzydle ma widoczną białą pręgę. Należy do grupy ptaków wędrownych. Na przełomie października i listopada do Polski przylatuje z północnej i wschodniej Europy. Jesienią i zimą odżywia się nasionami różnych roślin oraz owocami.
Myszołów włochaty jest drapieżnikiem z dalekiej północy. To, co wyróżnia go spośród innych krewnych to nogi pokryte piórami aż do palców. Długość ciała wynosi około 60 cm, a rozpiętość skrzydeł aż 150 cm. Waży nieco ponad 1,5 kg. Myszołowa włochatego można odróżnić od myszołowa zwyczajnego po jaśniejszym spodzie skrzydeł. Myszołów włochaty ma także jaśniejszą głowę.
Gatunek ten na lęgowiskach poluje głównie na lemingi, natomiast u nas jego przysmakiem są norniki. Co ciekawe jest ptakiem odpornym na niskie temperatury. Na południe wędruje dopiero wtedy, gdy gruba pokrywa śnieżna uniemożliwi mu polowanie. Do Polski przylatuje zatem na przełomie października i listopada.
Raniuszek to ptak nieco mniejszy od wróbla. Dorasta do 16 cm długości, a jego rozpiętość skrzydeł dochodzi do 20 cm, waży tyle, co łyżka mąki – 10 g. Ma długi, charakterystyczny ogon o czarno-białym ubarwieniu. Najłatwiej go spotkać, gdy wędruje z północy i wschodu. Wędrówka ta trwa zazwyczaj od października do grudnia.
Bardzo rzadko zalatującym do Polski ptakiem jest czeczotka tundrowa -mały ptak pojawiający się w Polsce późną jesienią i zimą. Długość jej ciała wynosi do 13 cm, rozpiętość skrzydeł 25 cm, waży natomiast do 20 g. Można ją spotkać na terytorium całego kraju. Czeczotki wędrują z lęgowisk na północy już we wrześniu, ale najwięcej tych ptaków bywa u nas na przełomie października i listopada. Lubi zjadać nasiona olch, brzozy czy modrzewia.
Zimowe miesiące to okres, w którym mamy sporo gości ze wschodu i dalekiej północy. Przylatują do Polski, ponieważ jesteśmy dla nich ciepłym krajem.
ŹRÓDŁA:
- Środa, K. (2006). Tajemnice Polskiej Przyrody. Jemiołuszka – barwny gość z północy. De Agostini Polska. Warszawa.
- Środa, K. (2006). Tajemnice Polskiej Przyrody. Myszołów włochaty – pogromca norników. De Agostini Polska. Warszawa.
- Środa, K. (2006). Tajemnice Polskiej Przyrody. Raniuszek – kuleczka z ogonkiem. De Agostini Polska. Warszawa.
- Środa, K. (2006). Tajemnice Polskiej Przyrody. Czeczotka – stadny imigrant. De Agostini Polska. Warszawa.
- Środa, K. (2006). Tajemnice Polskiej Przyrody. Gil – czerwonobrzuchy grubasek. De Agostini Polska. Warszawa.
